Từ xưa đền nay, nhiều nước đề có người quan tâm đến vấn đề này. Trong này chứa đựng rất nhiều truyền thuyết thần thoại, cũng có người nêu ra rất nhiều giả thuyết khoa học.
Nhà thiên văn học Mỹ tên là Gamiphale đã từng đề xuất một quan điểm mới, ông cho rằng vũ trụ có một quá trình từ dày đến thưa, từ nóng đến lạnh, không ngừng dãn nở. Quá trình này giống như một lần nổ với quy mô rát lớn. Nói một cách đơn giản, nguồn gốc của vũ trụ từ một lần nổ lớn. Thuyết vũ trụ nổ là một loại học thuyết nổi tiếng nhất, ảnh hưởng cũng lớn nhất trong vũ trụ học hiện đại.
Thuyết vũ trụ nổ đã phân chia quá trình thay đổi của vũ trụ 20 tỷ năm thành 3 giai đoạn.
Giai đoạn thứ nhất
Gai đoạn dãn nở
Là thời kì sớm nhất của vũ trụ , khi đó nổ mới bắt đầu không lâu, vũ trụ ở vào một trạng thái nhiệt độ rất cao, rất dày đặc, nhiệt độ lên tới trên 10 tỷ độ C.
Trong điều kiện như vậy, không cần phải nói đến có cuộc sống tồn tại mà ngay cả Trái đất, Mặt trăng, Mặt trời và mọi thiên thể khác cũng đều không tồn tại được, thậm chí không có bất kỳ nguyên tố hóa học nào tồn tại.
Trong vũ trụ chỉ có một số vật chất theo hình thái hạt cơ bản như Nitron, Proton, điện tử, quang tử và trung vị tử (Nơtrinô)… thời gian vũ trụ ở giai đoạn này rất ngắn, có thể tính bằng giây.
Cùng với việc hệ vũ trụ không ngừng dãn nở, nhiệt độ hạ rất nhanh. Khi nhiệt độ hạ xuống khoảng 1 tỷ độ , vũ trụ chuyển sang giai đoạn thứ hai.
Giai đoạn thứ hai
Nguyên tố hóa học hình thành
Nguyên tố hóa học bắt đầu hình thành ở giai đoạn này. Trong giai đoạn này, nhiệt độ lại tiếp tục giảm còn 1 triệu độ C, lúc này, quá trình hình thành nguyên tố hóa học đã kết thúc.
Vật chất chủ yếu trong vũ trụ như proton, điện tử, quang tử và một số hạt nguyên tử tương đối nhẹ, bức xạ quang học cũng rất mạnh, cũng đương nhiên không có tinh thể tồn tại.
Giai đoạn 2 này đại thể kéo dài vài ngàn năm.
Giai đoạn thứ ba
vũ trụ ngày nay
Khi nhiệt độ giảm xuống còn vài ngàn độ, vũ trụ bước sang giai đoạn 3. Lịch sử vũ trụ 20 tỷ năm tại đây coi thời gian của giai đoạn này là dài nhất, cho đến ngày nay chúng ta vẫn đang sống trong giai đoạn này.
Do nhiệt độ hạ xuống, bức xạ cũng dần dần suy yếu đi. Trong vũ trụ tràn ngập vật chất thể khí, những khí thể này dần dần dồn tụ lại thành mây sao, tiến thêm một bước hình thành hệ thống sao đủ kiểu loại, hình thành thế giới bầu trời sao muôn màu muôn sắc mà ngày nay chúng ta thường nhìn thấy.
_____________________
Đây chính là bức tranh đại thể của vũ trụ nổ. Khi lý luận nổ được nêu ra, lần đầu mọi người chưa tán thưởng và công nhận, trong vòng 70 năm sau khi ra đời, nó luôn được chứng minh bằng sự thậtt đo đạc thiên văn.
Ví dụ, mọi người quan trắc được các thiên thể ngoài dãy Ngân hà có quang phổ vạch di chuyển một cách có hệ thống, dùng hiệu ứng Doppler để giải thích hiện tượng này, tia màu đỏ là sự phản ánh vũ trụ dãn nở, điều này hoàn toàn phù hợp với lý luận nổ.
Hiệu ứng Doppler
Căn cứ vào lý luận nổ, nhiệt độ vũ trụ ngày nay chỉ có nhiệt độ tuyệt đối vài độ.
Sự phát minh ra bức xạ bối cảnh vi sóng 3 K trong những năm 60 của thế kỷ 20 đã ủng hộ luận điểm này.
Được sự thật đo đạc ủng hộ, cuối cùng lý luận nổ trong học thuyết nguồn gốc của vũ trụ đã giành được vòng nguyệt quế “minh tinh”.
Tuy nhiên, lý luận nổ cũng tồn tại một vài vấn đề chưa giải quyết, các nhà thiên văn còn phải đi sâu nghiên cứu và cần có được tư liệu quan trắc nhiều hơn nữa, mới có được két luận chính xác hơn.